h. nazan ışık—

2 August 2012—

MoMA’da Çocukların Konu Olduğu Bir Sergi

The Museum of Modern Art (MoMA)’da yeni bir sergi var:

“Century of the Child: Growing by Design, 1900-2000”. Çocuklar için dizayn edilen oyuncak, oyun, mobilya, eğitim aracı, kitap, okul binası, çocuk bahçesi, giyim eşyası, film, afiş… vb gibi tasarımların 100 senelik geçmişini inceleyen eğlendirici, eğitici, göz açıcı bir sergi.  29 Temmuz’da başladı ve 5 Kasım’a kadar sürecek

© h. nazan ışık

“Century of the Child: Growing by Design, 1900-2000” sergisine giriş.

500 den fazla parçayı içeren ve tarih sırasına göre düzenlenen sergi, bu 100  seneyi 7 bölümde inceliyor.  Ilk bölüm “New Century, New Child, New Art” 1900’den Birinci Dünya Savaşına kadar olan dönemi kapsar.  Friedrich Froebel’in anaokul çağındaki çocukların gelişimini temel alan, parçaları biraraya koyarak iki yada üç boyutlu modeller yaratmaya yönelik teorisine dayanan tasarıların yanısıra Maria Montessori’nin “Teaching Materials” c. 1925, da yer alıyor.

© h. nazan ışık

Maria Montessori’nin “Teaching Materials” c. 1925

Ayrıca William Eugene Drummond’un “High Chair” 1902, gibi çocuk mobilyaları, Jessie Marion King’in “Dollhouse” 1912-13, gibi oyuncaklar, Margaret A. R. Wilson’ın “Boy’s coat” c. 1912,  gibi çocuk giysileri de bu dönemdeki dizaynlar arasında.

İkinci bölüm  “Avant-garde Playtime” Birinci Dünya Savaşından sonra  1920-1930’ların avant-garde grupları ve hareketinin yarattığı parçaları inceler. Alma Siedhoff-Bushher’in “Building blocks” 1923, oyuncakları ve “Nursery furniture” kreş mobilyaları, Giacomo Balla’nın “Child’s wardrobe” 1918, ve Antonio Rubino’nun “Side chair” 1921, çocuk sandalyesi ve “The bad child” 1921, duvar panosu bu bölümdeki parçalara sadece bir kaç örnek.

© h. nazan ışık

Antonio Rubino’nun iki eseri: duvarda “The bad child” duvar panosu ve önde “Side chair” çocuk sandalyesi.

Üçüncü bölüm “Light, Air, Health” de sağlık, eğitim ve tasarım reformcuların çocuğun erken yaşlarda içinde bulunduğu ortamda havanın, ışığın, ve temizliğin önemine inanarak tasarladıkları yeni okul binaları, kreşler, yeni elbiseler, hafif ve esnek mobilyalar var. Bu bölümde Margarete Schütte-Lihotzky’nin Türkiye’de kız okulu için tasarımları,  Isamu Naguchi’nin Hawaii’de Ala Moana Park’ı için çocuk bahçesi dizaynı sergilenen parçalar arasında.

Dördüncü bölüm “Children and the Body Politic” de çocuk, giysileriyle, afişlerle görsel propoganda aracı olarak kullanılmış. Bu kısımda Japonya’da savaş araçları ile motiflendirilen çocuk kimonalarını, çocukların çizdiği Ispanya iç savaşını,  Aleksandr Rodchenko, Robert Capa, Ben Shahn gibi ünlü fotografcıların zamanı belgeseyen fotoğraflarını görmek mümkün.

Beşinci bölüm “Regeneration”, daha yapıcı görüşlere, Ikinci Dünya Savaşından sonra, savaş tecrübesinden geçmiş çocuklar için daha az resmi okul ortamına, çocukların kamusal yerlerde yeniden görünmesine, şiddetten uzak, güvenli, iyi dizany edilmiş,  “iyi oyuncaklara” verir dikkatini.

© h. nazan ışık

Richard James ve Betty James’in “Slinky” 1945, “Regeneration” bölümünde görülen oyuncaklardan birisi.

Altıncı bölüm “Power Play”  ve yedinci bölüm “Designing Better Worlds” 1960dan itibaren 20inci yüz yılın sonuna kadar olan zamanı inceler.  100’den fazla objenin bulunduğu altıncı bölümde 1986-91 arasında CBS’de yayınlanan  “Pee-wee Playhouse” televizyon programından orijinal parçalar, son bölüm olan yedinci bölümde ise “One laptop per Child Program” den “XO laptop” ve teli bükerek yapılan gözlük veya araba gibi “Kendin yap” oyuncaklarını görmek mümkün.

5 Kasım’a kadar sürecek olan bu baştan sona kadar eğlendirici, öğretici büyük sergi için link:

http://www.moma.org/visit/calendar/exhibitions/1239

Photos © h. nazan ışık / NKENdiKEN

http://www.turkishny.com/h-nazan-ik/24-h-nazan-ik/96623-century-of-the-child-growing-by-design-1900-2000-momada-cocuklarin-konu-oldugu-bir-sergi#.Uggp17zlWVw

© h. nazan ışık